FIFA verbant One Love-band, dreigt met gele kaart. Laten de (spel)regels dat wel toe?

Het is de laatste dagen niet te missen: de discussie over de One Love-band die diverse aanvoerders op het WK-voetbal wilden dragen. Deze band staat voor verbinding en spreekt zich uit tegen discriminatie. 

Nadat diverse partijen hadden aangekondigd dat hun aanvoerder een One Love-band zou dragen, heeft de FIFA ingegrepen. Aanvoerders moesten een door de FIFA voorgeschreven band dragen. Dragers van de One Love-band zouden worden bestraft met een gele kaart. Maar kan dat wel, een gele kaart voor het dragen van de One Love-band? Ik meen dat de FIFA-reglementen en de spelregels daar geen ruimte voor laten.

In dit blog zal ik daarom toelichten dat de door de FIFA bedoelde overtreding van de zogenoemde FIFA Equipment Regulations, door het dragen van een andere voorgeschreven aanvoerdersband, niet kan leiden tot een door een scheidsrechter opgelegde sanctie in het veld.

Ook zal ik toelichten dat het onwaarschijnlijk is dat een scheidsrechter op grond van de spelregels een gele kaart kan opleggen voor het dragen van de One Love-band, omdat dit een ontoelaatbare uiting zou zijn.

Dragen van verplichte aanvoerdersband in plaats van One Love-band: Equipment Regulations

In reactie op de aankondiging van diverse landen om de One Love-band te dragen, heeft de FIFA zelf een band beschikbaar gesteld. Daarop staat de tekst “No Discrimination” en een hart, net als op de One Love-band. Dezelfde boodschap dus, maar dan zonder de regenboogkleuren. Vervolgens heeft de FIFA de nationale voetbalbonden gewezen op artikel 13.8.1 van de FIFA Equipment Regulations.

Dat artikel bepaalt dat de aanvoerder de door de FIFA verstrekte band moest dragen.

For FIFA Final Competitions, the captain of each Team must wear the captain’s armband provided by FIFA. If FIFA provides a choice of captain’s armbands, the captain should wear the one that contrasts most clearly with the Sleeve on which it is worn.

Art. 13.8.1 FIFA Equipment Regulations

Ook tijdens het WK Voetbal dienen alle spelers en staf zich aan deze Equipment Regulations te houden (artikel 27 lid 1 van de FIFA World Cup 2022 Regulations).

Opvallend genoeg was van een dergelijke band tot enkele dagen voor het toernooi geen sprake, althans niet om te dragen tijdens de poulefase.

En de gele kaart dan?

De regel is duidelijk. Wanneer de FIFA een aanvoerdersband verstrekt, dient die gedragen te worden. De vraag is echter wat de sanctie is op niet naleving. De FIFA dreigde met een gele kaart, maar de FIFA Equipment Regulations voorzien helemaal niet in een dergelijke sanctie.

De tenuitvoerlegging van de FIFA Equipment Regulations vindt namelijk plaats op basis van de FIFA Disciplinary Code (art. 1.3.2). Ten aanzien van het wereldkampioenschap voetbal bevestigt de FIFA dit in de FIFA World Cup 2022 Regulations (art. 6 lid 1).

The FIFA Disciplinary Code, as amended from time to time, will govern any action taken to enforce these Regulations.

Art. 1.3.2 FIFA Equipment Regulations

De FIFA Disciplinary Code voorziet echter niet in sancties op het veld zoals een gele kaart, maar slechts in sancties bepaald door een “judicial body”, oftewel een gerechtelijk orgaan (artikel 27 en zie bijvoorbeeld ook artikel 5 en 24). Deze organen zijn de Disciplinary Committee en de Appeal Committee (art. 28 lid 1 FIFA Disciplinary Code). Dus niet de scheidsrechter.

Deze gerechtelijke organen kunnen diverse straffen opleggen. Deze straffen zijn omschreven in artikel 6 lid 1 en 2 van de FIFA Disciplinary Code. Een gele kaart in een wedstrijd staat daar niet tussen. Wel kunnen andere straffen worden opgelegd, zoals een waarschuwing, reprimande, boete of bijvoorbeeld een schorsing.

Dit betekent dus dat een aanvoerder die een andere dan door de FIFA verstrekte aanvoerdersband band draagt wel bestraft kan worden. Zelfs met een schorsing, maar dus niet tijdens de wedstrijd. Ook uit artikel 2.8 van de FIFA Equipment Regulations, volgt dat een toetsing op basis van melding of onderzoek plaatsvindt. Een toetsing vindt plaats ná, en dus niet tijdens, wedstrijd, zodat een gele kaart ook om die reden onmogelijk is.

De spelregels: is de boodschap van de One Love-band verboden?

Het is ook niet zo vreemd dat de Disciplinary Code niet voorziet in straffen in het veld, zoals een gele kaart. Dat is nu juist een onderdeel van de spelregels, de “Laws of the Game”, die niet worden vastgesteld door de FIFA, maar door de “International Football Association Board” (IFAB).

Deze spelregels zijn ook van toepassing op de wedstrijden van het WK Voetbal 2022.

All matches shall be played in accordance with the Laws of the Game in force at the time of the FIFA World Cup 2022TM and as laid down by The International Football Association Board (“The IFAB”) (“Laws of the Game”).

Art. 35 lid 1 FIFA World Cup 2022 Regulations

De spelregels voorzien niet in een gele kaart bij een overtreding van de FIFA Equipment Regulations. Sterker nog, de spelregels geven enkel eigen regels ter zake van de uitrusting en wat wel en niet is toegestaan. Het dragen van uitrusting in strijd met deze regels zou tot een gele kaart kunnen leiden. Maar alleen wanneer een speler na een waarschuwing weigert de verboden uitrusting te verwijderen of wanneer deze onreglementair het veld inkomt. De hoofdregel is dat een speler eerst een verzoek krijgt het verboden item te verwijderen.

De spelregels schrijven niet voor dat een aanvoerder een door de organisatie aangewezen aanvoerdersband moet dragen. Wel schrijven deze voor dat een aanvoerdersband met een politiek statement of haatdragende of provocerende boodschap verboden zou kunnen zijn. Het dragen daarvan zou zelfs kunnen leiden tot een gele kaart.

Ik kan mij echter niet voorstellen dat de One Love-band verboden zou zijn onder spelregels, omdat het een politieke of beledigende boodschap zou uitdragen. Dat karakter heeft de One Love-boodschap niet. Dat ook de voetbalbonden daar zo over denken, blijkt ook wel uit het feit dat de band al veel vaker in verschillende competities is gedragen zonder dat daar een sanctie tegenover stond. Bovendien staat een nagenoeg gelijke boodschap (maar zonder de regenboogkleuren) op de aanvoerdersband die FIFA verstrekt, hetgeen bevestigt dat het de One-Love boodschap niet is verboden onder de spelregels.

Als een gele kaart voor het dragen van de One Love-band niet mogelijk is, waarom dan deze beslissing van de FIFA?

Wat de FIFA precies heeft gezegd is niet duidelijk. In een persbericht wijst zij wel op de verplichting de door haar verstrekte band te dragen, maar rept zij niet over een sanctie. Kennelijk heeft de FIFA dat jegens de bonden wel gedaan. Mogelijk met een beroep op artikel 3.2 van de FIFA Equipment Regulations, dat regelt dat beslissingen van de FIFA in het kader van de tenuitvoerlegging van deze regels bindend is. Zonder mogelijkheid tot beroep. Het verstrekken van een gele kaart is echter geen beslissing van de FIFA maar van de scheidsrechter op basis van de spelregels, die niet door de FIFA worden vastgesteld. De FIFA kan de spelregels zoals de reden voor het geven van een gele kaart dus niet wijzigen.

Wat wel duidelijk is, is dat de FIFA tot vlak voor het WK heeft gewacht met de mededeling, zodat er weinig tot geen tijd is om de mededeling van de FIFA juridisch te onderzoeken. Het kan de bonden dan ook niet zozeer verweten worden dat zij terugdeinsden. Ook scheidsrechters zullen wellicht door deze boodschap toch een gele kaart geven omdat zij te weinig tijd hebben om een en ander uit juridisch uit te zoeken. En een herbeoordeling van een door een scheidsrechter gegeven gele kaart, ook al is deze evident ten onrechte, kan immers niet worden herzien (art. 9 FIFA Disciplinary Code).

Het zou interessant geweest zijn wanneer de diverse bonden de beslissing van de FIFA hadden laten toetsen bij het CAS. Duitsland was voornemens deze actie in te stellen, maar zag daar toch vanaf. Of een dergelijke stap naar het CAS mogelijk zou zijn geweest, kom ik een ander blog op terug. Houd dit blog dus in de gaten.