KNVB weigert Helmond Sport uitstel door corona. Rigide of terecht?

Ook dit seizoen (2021/’ 22) houdt het coronavirus het Nederlandse betaalde voetbal stevig in een greep. Waar het begon met lege stadions, heeft de KNVB inmiddels de eerste wedstrijden uitgesteld omdat teams als gevolg van corona-uitbraken onvoldoende spelers op de been kunnen brengen.

Maar niet alle wedstrijden waar onvoldoende spelers beschikbaar zijn worden door de KNVB uitgesteld. Zo kreeg Helmond Sport voor het aankomende weekend nul op rekest. Zij kreeg geen uitstel door corona voor de wedstrijd in de Keuken Kampioen Divisie (KKD) tussen tegen FC Emmen. 

De KNVB verklaarde in eerste instantie dat het spelerstekort niet een gevolg zou zijn van een corona-uitbraak, maar van een reguliere blessuregolf en zij honoreerde het uitstelverzoek van Helmond Sport niet. Inmiddels heeft de KNVB de wedstrijd wel afgelast en gezegd dat de komende weken duidelijk wordt wat met de wedstrijd gebeurt. De KNVB bevestigt daarbij dat Helmond Sport “niet [voldoet] aan de richtlijn om wedstrijden vanwege corona uit te stellen”.

De vraag is dan ook of de beslissing het uitstelverzoek niet honereren wel terecht is en of deze wel in lijn is met de gedachte achter de geldende regels en richtlijn voor uitstel door corona.

Wat zijn de regels?

Allereerst de regels. Want wanneer krijgt een club voor een wedstrijd in het betaald voetbal uitstel door corona? Een club kan een uitstelverzoek indienen bij de KNVB, of meer precies bij het Bestuur Betaald Voetbal (BBV) van de KNVB. Dit kan op een speciale verkorte termijn.

De KNVB heeft bericht dat zijn er twee redenen zijn om een verzoek om uitstel door corona te honoreren.

  1. Een club kan als gevolge van corona minder dan 13 spelers waarvan 1 keeper op de been brengen. Een club dient 25 spelers te testen. Spelers die in quarantaine zitten en geblesseerde spelers worden hierin niet meegerekend.
  2. In geval van een ongecontroleerde uitbraak.

Deze richtlijn is niet in opgenomen in (gepubliceerde) reglementen of besluiten, maar vindt haar grond in de bevoegdheid van de KNVB om op verzoek van een club een wedstrijd uit te stellen. Deze bevoegdheid is neergelegd in artikel 16 Reglement Wedstrijden Betaald Voetbal (Wedstrijdreglement).

Achtergrond achter de regels

Om de ratio achter de door de KNVB gehanteerde regels te achterhalen, kan worden gekeken naar het zogenoemde “Uitvoeringsbesluit – Uitstel wedstrijd als gevolg van coronavirus (SARS-Cov-2) seizoen 2021/’22 per 1 oktober 2021” (Uitvoeringsbesluit).

Uit dit Uitvoeringsbesluit blijkt dat de KNVB ervoor wil zorgen dat wedstrijden niet snel zullen worden verplaatst. Zij verklaart in het Uitvoeringsbesluit dat “uitstel in principe niet en alleen bij hoge uitzondering zal worden verleend“. Daarvoor geeft zij twee redenen:

  1. Het verloop van de competitie moet zoveel mogelijk worden gewaarborgd;
  2. Competitievervalsing moet worden voorkomen.

Met name de tweede reden roept vragen op, maar daarover later in dit blog meer.

De beslissing ten aanzien van het verzoek van Helmond Sport om uitstel door corona

In de situatie van Helmond Sport gaat het om het eerste scenario. Helmond Sport kan niet genoeg spelers op de been brengen. De KNVB stelt zich echter op het standpunt dat dit niet kan leiden tot uitstel van de wedstrijd tegen FC Emmen. De reden hiervoor zou zijn dat Helmond Sport te maken heeft met veel reguliere blessuregevallen en dus niet als gevolg van een corona-uitbraak niet kan spelen.

Is de beslissing van de KNVB conform de regels?

De KNVB heeft de vrijheid om zelf te bepalen of zij een verzoek tot uitstel door corona goedkeuren of afkeuren. Dit volgt uit artikel 16 lid 6 Wedstrijdreglement. Alleen geldt wel dat een ander reglement zich daar niet tegen moet verzetten, zoals vorig jaar in de zaak rondom de verplaatsing van de play-off finale tussen Feyenoord en FC Utrecht. De KNVB kan dus kort gezegd zelf bepalen wat zij beslist en dan is dat conform de reglementen. Daarbij heeft zij ervoor gekozen om de beoordelingscriteria vooraf te delen. Dat zorgt voor transparantie. 

Of de richtlijn eerlijk en redelijk is en of een afwijzing van het uitstelverzoek dat is, dat zijn andere vragen. Daar ga ik hieronder nader op in.

Is de richtlijn van de KNVB eerlijk en redelijk?

n haar richtlijn vraagt de KNVB dat een club 25 spelers test. Wanneer er dan 13 spelers waaronder 1 keeper negatief testen, moet worden gespeeld.

Volgens Transfermarkt.nl bevat de selectie van Helmond Sport bevat echter maar 22 spelers. Ook in de Nederlandse Eredivisie zijn er clubs met minder dan 25 selectiespelers. En spelers die al geblesseerd zijn tellen ook niet mee. Dit zal ook de reden zijn dat de KNVB heeft uitgelegd dat de testen moeten worden afgenomen bij spelers die op reguliere basis met het eerste elftal meetrainen. Daarmee kunnen dus ook jeugdspelers worden begrepen. Voor Helmond Sport kan dit wel erg unfair uitpakken. Het hoogste jeugdteam komt uit bij de jongens onder 15. Dit zou betekenen dat Helmond Sport kinderen van 14 en 15 jaar zou moeten opstellen in een volwassen prof-competitie.

Is de beslissing van KNVB in overeenstemming met het doel van de regels?

Kijkend naar de berichtgeving van de KNVB is haar doel dat een club uitstel kan vragen wegens een uitbraak van het coronavirus binnen de selectie. Die uitbraak dient er toe te leiden dat onvoldoende spelers beschikbaar zijn voor een wedstrijd. Het aantal positieve en aantal afgenomen testen is voor dat oordeel niet doorslaggevend.  

 

Voor kleine KKD clubs zal er sneller sprake zijn van onvoldoende spelers. In het geval van Helmond Sport waarbij er al een aantal spelers geblesseerd zijn, leidt een kleine uitbraak immers al tot onvoldoende beschikbare spelers. Zonder de uitbraak zou Helmond Sport wel voldoende spelers hebben gehad.

Aan de andere kant, kan je zeggen dat Helmond Sport met een te kleine spelersgroep werkt om de risico’s op te vangen. Of dat heel redelijk is om te zeggen tegen kleine clubs met weinig budget, welk budget door de coronacrisis nog minder zal zijn, betwijfel ik.

Is de beslissing van KNVB in overeenstemming met de gedachte achter de regels?

Wanneer je naar het uitvoeringsbesluit kijkt, is een van de gedachten achter de regels voor uitstel door corona dat de KNVB competitievervalsing wil voorkomen. Maar wat is nu competitievervalsing? Is dat dat wanneer alle ploegen tegen min of meer dezelfde tegenstander spelen? Dat wordt namelijk bereikt met uitstel. Of is het competitievervalsing dat de ene ploeg tegen een normaal Helmond Sport speelt en de ander tegen een veredeld jeugdteam met spelers van 14 en 15 jaar?

Bij competitievervalsing zou ik denken aan de situatie dat een ploeg terwijl hij tegen dezelfde club speelt als een andere ploeg uit dezelfde competitie, tegen een min of meer andere (zwakkere) tegenstander speelt. Een goed voorbeeld hiervoor is de discussie die enkele geleden werd gevoerd over spelers uit de A-selecties van Ajax, PSV, AZ en FC Utrecht, die meededen bij de jong-teams in de KKD. Sommige tegenstanders van deze jong-teams speelden tegen een veel sterkere tegenstander dan andere tegenstanders van dit team. En dat leidde tot kritiek.

 

Tegen deze achtergrond is het best opvallend dat de KNVB in haar Uitvoeringbesluit ervoor kiest om competitievervalsing te willen voorkomen door zo min mogelijk wedstrijden uit te stellen. In de redenering van de KNVB zou er dus sprake zijn van competitievervalsing wanneer door haar weigering van uitstel te verlenen, sommige ploegen tegen een veel zwakkere tegenstander spelen, dan wanneer een andere club het tegen diezelfde tegenstander opneemt. Deze redenering komt mij niet heel overtuigend voor.

Rigide opstelling niet des KNVB's

Zoals gezegd, ik denk dat de KNVB juridisch wel tot haar besluit heeft kunnen komen om het uitstelverzoek af te wijzen. En gelet op de drukke speelkalender kan ik daar ook wel enig begrip voor opbrengen. Aan de andere kant, is de houding van de KNVB hier wel erg rigide. En dat is wel opvallend wanneer je kijkt naar hoe flexibel de KNVB de laatste jaren met de regels is omgegaan. Bijvoorbeeld de zaken met betrekking tot de play-off finale in 2021 (Feyenoord – FC Utrecht) en de promotie- degradatieregeling na het staken van de competitie in 2020.